Kultura Ludowa

Kultura Ludowa

Odrębności folkloru na terenie woj. białostockiego wy­stępują bardzo wyraźnie. Prowadzi tutaj działalność Bia­łoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne patronując różnym zespołom artystycznym. Muzułmański Związek Wyznaniony w oparciu o dwa czynne meczety w Boho-nikach i Kruszynianach pielęgnuje dawne obrzędy. Arty­styczna twórczość ludowa mieszkańców województwa białostockiego żywo interesuje całe społeczeństwo, o czym świadczą różnorodne widowiska, występy zespołów fol­klorystycznych oraz wystawy sztuki. Niejednokrotnie całe wsie zajmują się garncarstwem, tkactwem, wikliniar-stwem, wyrobami ze słomy. W wielu miejscowościach umiejętności w zakresie ludowych wyrobów artystycz­nych przechowały się od wieków, np. w Janowie, Czar­nej Wsi Kościelnej, Kuźnicy Białostockiej, Jakubowskich i in. Szczególną uwagę zwracają dwuosnowowe tkaniny wełniane wykonywane w ośrodkach tkactwa ludowego w okolicach Sokółki i Janowa. Nieomal w co drugim domu znajdują się krosna, na których kobiety wiejskie od po­koleń tkają barwne tkaniny eksponowane wielokrotnie na wystawach w kraju i za granicą. Twórcami ludowymi opiekuje się „Cepelia”, Muzeum Okręgowe i Oddział Sto­warzyszenia Twórców Ludowych w Białymstoku skupia­jący w swoich szeregach ponad 400 twórców. Warszaw­skie Muzeum Etnograficzne również niejednokrotnie na­bywa do swoich zbiorów eksponaty zgromadzone na wy­stawach i konkursach. Wojewódzki Dom Kultury i jego placówki terenowe organizują co roku plenery i różno­rodne przeglądy amatorskiej twórczości plastycznej. Or­ganizowane są również konkursy i przeglądy zespołów piosenkarskich i tanecznych.
Tradycje budownictwa wiejskiego zostały zachowane poprzez przeniesienie bardziej interesujących obiektów do skansenu w Ciechanowcu znajdującego się obecnie na terenie sąsiedniego woj. łomżyńskiego.

Największą dotychczas rolę w gospodarce wojewódz­twa odgrywa tradycyjny przemysł włókienniczy. Repre­zentowane są również inne gałęzie wytwórczości: prze­mysł spożywczy, drzewny, metalowy, eletrotechniczny a nawet szklarski. Największe zakłady to: Białostockie Za­kłady Przemysłu Bawełnianego „Fasty”, Fabryka Przy­rządów i Uchwytów „Ponar-Bial” w Białymstoku, Za­kłady Naprawcze Taboru Kolejowego w Łapach, Biało­stockie Zakłady Przemysłu Wełnianego im. Sierżana i Białostockie Zakłady Mięsne. Należy także wymienić Zakłady Przemysłu Wełnianego im. E. Plater w Wasilko­wie, Fabrykę Maszyn Rolniczych „Agromet” w Czarnej Białostockiej, Zakłady Stolarki Budowlanej w Sokółce, Hajnowskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego, Hutę Szkła w Białymstoku, Cukrownię w Łapach, Unitra–Biazet w Białymstoku, Kopalnię Kredy w Mielniku i in. Należy podkreślić, że większość tych zakładów powstała w Polsce Ludowej i stanowi jedno z największych osiąg­nięć woj. białostockiego okresu powojennego. Stare za­kłady uległy rozbudowie i modernizacji. Produkcja prze­mysłowa województwa przeznaczona jest nie tylko na

Według danych na koniec 1977 r. ogólny obszar woj. białostockiego wynosił 1.005,3 tys. ha, w tym użytki rolne zajmowały 625,7 tys. ha, co stanowiło 3,26% użytków kraju. Na powyższy areał składały się: grunty orne 69,4%, łąki 17,4%, pastwiska 12,8%, sady 0,4%. W niedalekiej przyszłości w związku z budową dużego zakładu „Hor-tex” w Siemiatyczach powierzchnia sadów wzrośnie. Zwiększy się także w wyniku prac melioracyjnych obszar łąk. Lasy zajmują 29,4% powierzchni województwa, nie-uiytki i inne grunty 8,3%. Struktura własnościowa użyt­ków rolnych przedstawia się następująco: gospodarstwa

Po wyzwoleniu nastąpił w województwie białostockim szybki rozwój oświaty i kultury. Zlikwidowano analfa­betyzm, utworzono szeroką sieć szkół podstawowych i średnich. Poza liceami ogólnokształcącymi szkolnictwo średnie reprezentują różnorodne szkoły zawodowe, tech­nika, studia pomaturalne. Białystok posiada obecnie dwie samodzielne wyższe uczelnie — Akademię Medyczną i Politechnikę Białostocką, oraz 3 filie wyższych uczelni: Uniwersytetu Warszawskiego, Wyższej Szkoły Muzycznej i Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Największy rozwój osiągnęła Filia Uniwersytetu War­szawskiego. Łącznie liczba studentów przekroczyła już 11.000 osób. Należy podkreślić, że przed II wojną nie było tutaj żadnej wyższej uczelni. W Białymstoku pra­cuje także Ośrodek Badań Naukowych oraz rozwija działalność Białostockie Towarzystwo Naukowe. Poza Białymstokiem poważnym skupiskiem instytucji nauko­wych jest także Białowieża. Znajduje się tam Zakład Badania Ssaków PAN, Pracownia Badania Lasów Pier­wotnych Instytutu Badawczego Leśnictwa, Stacja Geo-botaniczna Uniwersytetu Warszawskiego.
W Białymstoku znajdują się: teatr dramatyczny i teatr lalek. Jest również orkiestra symfoniczna, filharmonia, Wojewódzki Dom Kultury i Miejski Dom Kultury. Domy kultury są również na terenie całego województwa w większych ośrodkach miejskich i gminnych. Spośród ze­społów amatorskich wyróżniają się istniejące od 1953 r. Chór Akademii Medycznej i białoruski zespół „Kałaski”. Jest także Biuro Wystaw Artystycznych, oddziały związ­ków plastyków, literatów, dziennikarzy; działa Biało­stockie Towarzystwo Kulturalne, Towarzystwo Muzycz­ne, Taneczne i in. Oprócz Towarzystwa Przyjaciół Białe­gostoku podobne towarzystwa działają także w wielu miastach i niektórych wsiach.
Prasę reprezentują: „Gazeta Współczesna”, będąca or-
ganem KW PZPR, „Niwa” — tygodnik wydawany w jęz. białoruskim, miesięcznik „Kontrasty”, wydawany przez Białostockie Wydawnictwo Prasowe i drukowane w Bia­łostockich Zakładach Graficznych. Czwarte pismo „Nowa Wieś” wydawane jest przez wydawnictwo olsztyńskie, przy czym filia olsztyńskiego wydawnictwa „Pojezierze” również znajduje się w Białymstoku. Ukazują się też sukcesywnie Roczniki Akademii Medycznej i Rocznik Białostocki, będący organem Muzeum Okręgowego w Białymstoku. Białostockie Towarzystwo Naukowe wydaje Acta Baltico-Slawica a Oddział Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, wspólnie z Ośrodkiem Badań Nauko­wych — „Region Białostocki”. W Białymstoku pracuje rozgłośnia Polskiego Radia wraz z ośrodkiem telewi­zyjnym.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.