Notecka Puszcza

Notecka Puszcza

Jest potężnym kompleksem leśnym, porastającym wydmowy obszar międzyrzecza warciańsko-noteckiego. Zajmuje powierzchnię ok. 135 tys. ha. Ciągnie się na przestrzeni ok. 100 km – od Obornik i Rogoźna na wsch., po Santok i Skwierzynę na zach. Ok. 40% terenów Puszczy leży w woj. gorzowskim, 45% w woj. pilskim i 15% w woj. poznańskim. Wydmy powstały jako formy późnolodowcowe i polodowcowe, usypane głównie przez wiatry wiejące z zach. Na terenie Puszczy występują różne rodzaje wydm: wałowe poprzeczne o układzie pn.-pd., podłużne i paraboliczne o wierzchołkach zwróconych w kierunku wsch.. Różnice między poszczególnymi zespołami wydm są bardzo wyraźne. Najbardziej typowy obszar wydmowy rozciąga się na wysokości Międzychodu i Wronek, gdzie przeważają wydmy poprzeczne z zagiętymi ku zach. końcami – tworząc skomplikowany labirynt wzgórz i dolin. Wysokość ich wynosi średnio 20 m, często jednak dochodzi do 30 m, osiągając kulminację na Wielkiej Sowie – 42 m wysokości względnej 93 m n.p.m. Pasmo wysokich wydm 89 m n.p.m. w okolicy Sierakowa nazywane jest Francuskimi Górami. Wydmy zbudowane są z drobnych piasków o średnicy ziaren 0,1- -0,5 mm. Od pd. są one raptownie podcięte przez wody Warty, przechodząc w dolinę rzeki. W tej części znajduje się kilka jezior. Są to przeważnie wąskie i długie jeziora rynnowe Chojno, Mnisze, Kłosowskie, Barlin, choć zdarzają się także inne Radgoskie, Mierzyńskie. Z wyższych wzniesień wydmowych, gdzie często stoją wieże obserwacyjne ochrony przeciwpożarowej, rozciągają się piękne widoki na bezmiar pofałdowanych lasów Puszczy.
Lasy zalegają te obszary od dawna. W XIV w., gdy poziom wód gruntowych był wyższy np. w latach 1881-1960 opadł o 2 m, piaszczyste wydmy i położone w zagłębieniach bagniska stanowiły pas graniczny na zapleczu grodów nadnoteckich. Lasy stanowiły własność prywatną, podzieloną na różne włości. W ręce państwa przeszły w połowie XIX w. Dawniej bory w okolicach Międzychodu określano mianem Puszczy Mię-dzychodzkiej, a lasy w części wsch. – Puszczy Obornickiej. Jednogatunkowe lasy, bardzo podatne na zniszczenie przez szkodniki, zostały nieomal całkowicie zrujnowane przez gąsienice strzygoni choinówki w latach 1922-24. Pozbawione igieł drzewa trzeba było powycinać. Na ogołoconych miejscach natychmiast powstawały lotne wydmy, a w kotlinach – bagniska i nawet jeziorka. Część obszarów pokryła się olbrzymimi wrzosowiskami. Wszystko to utrudniało ponowne zalesienie. Kres strzygoni położyły nie środki chemiczne ani inna działalność człowieka, lecz pasożyty i wirusy, a w szczególności grzyb żerujący na gąsienicach i owadach sówki. Obecnie większość lasów Puszczy stanowią drzewostany sosnowe ok. 50-letnie. Lasów liściastych jest 6%, głównie na pobrzeżu, nad wodami. W latach 1980-82 ponownie lasom Puszczy Noteckiej zagroził groźny szkodnik, tym razem brudnica mniszka. Dla uratowania drzewostanów przeprowadzono zakrojoną na szeroką skalę akcję zapobiegawczą przy pomocy środków chemicznych rozpylanych z samolotów.
Dawniej drewno spławiano Wartą i Notecią do Berlina, Frankfurtu n. Odrą i Szczecina, gros jednak przeznaczając na opał. Obecnie – ze względu na wiek – tylko niewielka część masy drzewnej wynoszącej ok. 15 min m3, pochodząca z czyszczenia lasów, stanowi surowiec do produkcji płyt pilśniowych w zakładach w Czarnkowie. Lasami administruje 7 nadleśnictw: Kar-win, Międzychód, Oborniki, Pniewy, Potrzebowice, Sarbia, Wronki. Wędrówka drogami Puszczy, choć może nieco monotonna, posiada wiele specyficznego uroku.
Szczególnie godna polecenia jest jesienią, gdy przy drogach kwitną wrzosy, a lasy obfitują w grzyby.
W latach II wojny światowej lasy Puszczy były areną działań oddziałów zwiadowczych Armii Radzieckiej.
W okresie późniejszym wylądowały w Puszczy dalsze grupy zwiadowców radzieckich, a także żołnierzy Wojska Polskiego.MUCHOCIN-Wieś nad Wartą, 3,5 km na zach. od Międzychodu.

Stara wieś, w XIV w. stanowiła własność cystersów z Bledzewa. W XIX w. czynna tu była kopalnia węgl brunatnego i dwa młyny wodne. We wsi znajduje się kilka starych domów o konstrukcji szachulcowej. Gospodarstwo doświadczalne poznańskiej AR. Przy drodze do Międzychodu rośnie okazały, stary dąb. Koło Muchocina czynna jest obecnie kopalnia torfu nawozowego.
Opodal drogi z Międzychodu do Muchocina ok. 2 km od st. kol. Międzychód, na wysokości szarego domku, stojącego po lewej stronie drogi idąc z Międzychodu, na wysokim stromym brzegu Warty, znajduje się wczesnośredniowieczne grodzisko, zwane przez okoliczną ludność „Zbójecką Górą”. Ma ono czworokątne, dobrze zachowane wały, z wklęsłą niecką porośniętą krzakami. Wysokość wałów wynosi ok. 4 m, długość boków – ok. 50 m. Z grodziska, wznoszącego się ok. 20 m nad poziom płynącej w dole Warty, roztacza się ładny widok na rzekę i leżący w jej dolinie Międzychód.
1,5 km na pd., w rynnie jeziornej położone jest jez. Tuczno pow. 56 ha, 1,5 km na zach. leży Jez. Winiarskie Winnagóra: pow. 68 ha o urozmaiconej linii brzegowej, pięknie otoczone lasami mieszanymi. Stąd w kierunku pn.-zach. leżą 3 dalsze jeziora: Głębokie pow. 20 ha, Płytkie Płotkowe, zwane też Pleśno, Mieszyn Wielka Maszyna, pow. 9 ha; nazwa ta związana jest z istniejącym tam dawniej tartakiem.

SOJEWO-Wieś położona na krawędzi głębokiej doliny, przy szosie Pniewy-Wronki.

Obok kościoła pomnik ku czci ofiar ostatniej wojny odsłonięty w 1946 r. W dolinie strumienia znajdują się 3 grodziska wczesnośredniowieczne. Wskazuje to na gęste zaludnienie tych okolic w przeszłości, jak i na jakąś wyjątkową rolę strategiczną. Być może grodziska te broniły szlaku handlowego, wiodącego z Poznania do Sierakowa.
3 km na pd. od Nojewa, nad Jez. Psarskim pow. 40 ha leży wieś Psarskie. Stara ta osada stanowiła w XIV w. włość Nałęczów. Kościół – powstały w XV w., odnowiony w XVII i XVIII w. – zachował gwiaździste sklepienie. Wyposażenie wnętrza barokowe. Przed wojną zgromadzone były we dworze zbiory artystyczne oraz galeria obrazów. Nad jeziorem kąpielisko nie strzeżone.

PRZYTOCZNA-Duża wieś przy linii kolejowej i szosie Poznań-Gorzów. Położona nad jez. Przytoczno 20 ha, w dolinie przepływającego tutaj strumienia. Siedziba Urzędu Gminy.
W czasie II wojny światowej znajdował się obóz jeńców francuskich, pracujących na roli w miejscowym majątku. Do 1945 r. we wsi przetrwała dość znaczna grupa ludności polskiej. W parku mieści się dworek z XVIII w., obecnie siedziba dyrekcji Kombinatu PGR
Goraj. W drzewostanie parku wyróżnia się kilka dorodnych dębów. Na skraju parku okazały dom kultury PGR. Nad jeziorem neoromański kościół z wysoką ceglaną wieżą. Przy szosie do Gorzowa pomnik 2 Armii WP, odsłonięty w 1975 r.
Kombinat PGR Goraj należy do przodujących przedsiębiorstw w skali krajowej. Gospodaruje na 20 000 ha, zatrudniając 2200 osób. Specjalizuje się w produkcji zwierzęcej. W ramach kombinatu istnieją specjalistyczne zakłady rolne, zajmujące się m.in. hodowlą bydła i owiec m.in. ferma bydła dla 960 krów mlecznych położona przy szosie do Poznania oraz ferma trzody produkująca rocznie 50 000 warchlaków. W Przytocznej znajdują się zakłady przemysłu rolnego kombinatu: mieszalnia pasz, suszarnia zielonek, wytwórnia mlekowitu, gorzelnia; zakład transportu; zakład budowlany z tartakiem i betoniarnią oraz usług socjalnych.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.