Radziejowice

Radziejowice

Wieś nad rzeczką Pisią Gągoliną, dopływem Bzury, przy drodze E82. Cenne zabytki. Węzeł znakowanych szlaków turystycznych. Ośrodek wypoczynku świątecznego. Siedziba Urzędu Gminy.
W XIV w. istniał tu dwór myśliwski książąt mazowieckich, wokół którego powstała wieś. Od XV w. w posiadaniu rodu Radziejowskich, którzy wybudowali dwór murowany przekształcony w XVI w. w mały zamek Gościli tu oni wielu królów, prymasów, książąt i posłÓY zagranicznych. Z miejscowością łączy się postać Hieronima Radziejowskiego, banity, który stał się współ-winowajcą najazdu Szwedów na Polskę w 1655. W 2 poł. XVII w. jedną z oficyn dworskich przebudowano na pałac barokowy. W jego otoczeniu powstał ogród w stylu francuskim łączący się ze zwierzyńcem. Po śmierci prymasa Michała S. Radziejowskiego 1705 posiadłość została zaniedbana. W 1. 1782-1945 w posiadaniu Krasińskich. Na pocz. XIX w. rekonstrukcji i przebudowy rezydencji dokonał wybitny arch. Jakub Kubicki. Zasługą Wawrzyńca Krasińskiego zwanego „Obożnicą”, senatora i kasztelana było założenie w Radziejowicach teatru i drukarni. W 1. 1956-64 niszczejącą rezydencję magnacką poddano gruntownej konserwacji wg projektu arch. Jacka Cydzika.
W zespole pałacowym piętrowy pałac i zameczek połączone z sobą galerią z XVII-XIX w. prezentującym różne style architektoniczne mieści się Dom Pracy Twórczej Ministerstwa Kultury i Sztuki. Ponadto miejsce zjazdów i konferencji. We wnętrzach wiele cennych dzieł sztuki. Polichromia pałacu pochodzi z pocz. XIX w. Park krajobrazowy pomiędzy stawem a pałacem założył w 1817 Aleksander dAlfonce de Saint Omer, kartograf, grafik, ogrodnik, oficer francuski i polski.Zachowały się okazy starych dębów, sosen, wiązów i białodrzewów. W sąsiedztwie pałacu i parku dwór drewniany z XVIII-XIX w. zwany Domem Administratora w filmie „Pan Tadeusz” zastąpił rlwór w Soplicowie, kręcono tu również „Lalkę” Prusa. W pobliżu młyn drewniany i zabudowania gospodarcze z 1 poł. XIX w. Stary ponad 2 km trakt do Mszczonowa ozdabiają po bokach ok. 224 drzewa, głównie ok. 150-letnie lipy. Największe okazy mają po 4 m w obwodzie. We wsi czynna jest cegielnia, w której produkowane są cegły niezbędne przy rekonstrukcji zabytków. W sąsiedztwie drogi E82 klasycystyczny kościół św. Kazimierza wybudowany w 1. 1820-22 wg projektu Jakuba Kubickiego. Dzwonnica, plebania, spichlerzyk oraz kaplica grobowa Krasińskich na pobliskim cmentarzu tamże groby żołnierzy i partyzantów z tego samego okresu.
W Radziejowicach krzyżują się szlaki turystyczne prowadzące przez Puszczę Bolimowską w dolinę Mrogi znaki zielone i do Grodziska Maz. znaki niebieskie.Miasto zachowało d. układ urbanistyczny. Najliczniejsze zabytki w czworobocznym rynku pl. Świerczewskiego. Wśród nich wczesnobarokowy kościół Niepokalanego Poczęcia NMP. W przylegającym klasztorze d. kolegium jezuickie z 1 poł. XVII w. mieściło się do 1981 Muzeum Ziemi Rawskiej. Ponadto w rynku klasycystyczny ratusz wybudowany w 1. 1822-24 projekt Bonifacy Witkowski i dziesięć klasycystycznych kamieniczek z 1 poł. XIX w. Bogatą elewacją wyróżnia się dom pod nr. 10 z trzema ryzalitami, zwieńczony trójkątnym szczytem. Na pd. od rynku jatki z 1 poł. XIX w. W widłach Rawki i Rylki, na sztucznym wzniesieniu, ruiny zamku gotyckiego z czasów Kazimierza Wielkiego. Rekonstrukcja ośmiobocznej wieży mieszczącej część zbiorów miejscowego muzeum, wykopaliska z ostatnich lat, wystawy czasowe i murów obronnych nastąpiła w 1. 1956-76. Przy ul. Rylskiej kościół barokowy z 1790 z cennym wyposażeniem m. in. ołtarz renesansowy z 1 poł. XVII w.. Przy ul. Słowackiego 14 barokowy dworek z 1770. Na cmentarzu ul. Tomaszewska mogiły żołnierzy polskich i radzieckich oraz partyzantów z okresu II wojny światowej. W kilku miejscach tablice pamiątkowe. W Liceum Ogólnokształcącym, Zespole Szkół Zawodowych nr 1 i Państwowym Zakładzie Wychowawczym mieszczą się Izby Pamięci Narodowej.WALEWICE -Wieś nad Mrogą, przy jej ujściu do Bzury. Cenne zabytki architektury i przyrody. Duże Państwowe Gospodarstwo Rolne i znana stadnina koni.
Miejscowość od XVI w. związana z możnym i wpływowym rodem Walewskich. Do historii i literatury przeszła ze względu na romans z Napoleonem I Marii Walewskiej z domu Łączyńskiej, drugiej żony Anastazego Walewskiego, szambelana królewskiego i starosty wareckiego. W 1810 urodził się w Walewicach Aleksander Walewski, syn cesarza, uczestnik powstania listopadowego, literat, dziennikarz, minister spraw zagranicznych Francji. Po I wojnie światowej walewicki majątek ziemski należał do najlepiej zagospodarowanych na Mazowszu. Teren zaciętych walk 9 i 10 września 1939 przy drodze do Bielaw pomnik z 1969 ku czci poległych żołnierzy 17 pułku ułanów wielkopolskich im. Bolesława Chrobrego z aitnii „Poznań”, zaprojektowany przez artystę plastyka Wacławę Bielecką, w 1952 powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne obecnie zajmuje powierzchnię 3000 ha, wyspecjalizowane w hodowli koni, bydła i trzody chlewnej.
W zachowanej rezydencji Walewskich główną uwagę zwraca klasycystyczny piętrowy pałac z 1783 z głębokimi ryzalitami w elewacji ogrodowej i monumentalnym czterokolumnowym portykiem joń-skim od frontu. W tympanonie kartusz z herbem Pomian. Budowlę zaprojektował na planie prostokąta wybitny arch. Hilary Szpilowski. Boczne oficyny połączone są z korpusem pałacu arkadowymi galeriami. Wyposażenie sal reprezentacyjnych na parterze w stylu epoki. Pałac użytkowany jest przez dyrekcje, stadniny koni po uzyskaniu zgody
kierownictwa możliwość zwiedzania zabytków i te-
renów hodowlanych. W otoczeniu budynki gospo-
darcze z XVIII-XIX w. Piękny park – w stylu
francuskim, zajmujący powierzchnię 13,5 ha zało-
żył w 1866 Walerian Kronenberg, w tym czasie naj-
wybitniejszy w kraju specjalista od projektowania
ogrodów. Zwraca uwagę wzorowy układ kompo-
zycyjny. W urozmaiconym drzewostanie m. in.
świerki białe, buki czerwonolistne i dęby. W parku,
przez który przepływa rzeczka Mroga znajdują
się rzeźby barokowe i klasycystyczne. Nad rozle-
głymi stawami 260 ha znajdującymi się na wsch.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.