Wycieczka do Krzemionek Opatowskich

Wycieczka do Krzemionek Opatowskich

Z Ostrowca Świętokrzyskiego można odbyć ciekawą wycieczkę do słynnych Krzemionek Opatowskich pieszo szlak niebieski lub autobu­sem PKS. Szlak ten prowadzi od dworca kol. w Ostrowcu przez Den-ków — Kąty Denkowskie — Krzemionki Opatowskie —• Bałtów — do Skarbki długość szlaku 22 km . Odległość od Ostrowca wynosi 10 km. W pobliżu Krzemionek znajduje się przyst. PKS, a obok boczna droga w prawo zakończona podjazdem dla samochodów.
Stąd ścieżka prowadzi przez rzadki lasek. Tutaj są widoczne liczne leje i hałdy. Jest to dawne pole górnicze. Zapadliska powstały na miejscu szybów, którymi górnik dostawał się do pokładów wapienia jurajskiego, zawierających buły krzemienia pasiastego.
Na ślady kopalń krzemienia z epoki kamienia gładzonego, czyli neolitu natrafił w 1922 r. wybitny geolog prof. Jan Samsonowicz, który prowa­dząc tutaj badania zauważył liczne leje i hałdy z odłupkami krzemienia. Zaglądając do kamieniołomów, w których wydobywano wapień na wy­palanie wapna, uczony ten stwierdził istnienie podziemnych chodników. Zawiadomiony o odkryciu archeolog S. Krukowski po przybyciu na miejsce orzekł, że teren przedstawia wyrobiska górnicze z neolitu. Bada­nia prowadzi się do dziś, a ich wynikiem jest zabezpieczenie m. in. dwu szybów kopułą żelbetową, w której znajduje się żelazna drabina dla zejścia w dół, skąd prowadzi chodnik górniczy. W środku pola górni­czego stoi strażnica, gdzie należy zgłaszać wycieczki. W drewnianym baraku znajduje się małe muzeum Krzemionek. W pierwszej gablocie widać narzędzia górnicze: kilof ze skały krystalicznej, kilof z krzemienia, kliny z rogu, dalej grubo obrobione tzw. półwytwory narzędzi z miej­scowego krzemienia pasiastego siekiery, noże, dłuta , jeszcze dalej gła­dzone niedokładnie i wreszcie piękne wyroby gładzone siekiery . Na podłodze można oglądać toczydło z piaskowca do gładzenia wyrobów, a na ścianach rysunki przedstawiające szczegóły wnętrza kopalni m. in. rysunki na skale oraz obrazy przedstawiające górnika przy pracy. Teren Krzemionek wykupiony od prywatnych właścicieli stanowi rezerwat archeologiczny i znajduje się pod zarządem Państwowego Muzeum Ar­cheologicznego w Warszawie. W przyszłości będzie tu wybudowany pawilon dla muzeum, a po zakończeniu badań i odpowiedniej adaptacji podziemi, część kopalni będzie udostępniona zwiedzającym.
Z Krzemionek Opatowskich można urządzić ciekawą wycieczkę do położonego w odległości 6 km BAŁTOWA dojazd autobusem PKS . Tutaj rz. Kamienna przebija się malowniczym przełomem przez wa­pienne wzgórza tworzące zewnętrzną krawędź Gór Świętokrzyskich. Są to wapienie jurajskie ze śladami wietrzenia i zjawiskami krasowymi. W przełomie można zobaczyć stanowiska roślin charakterystycznych dla miejsc silnie nasłonecznionych.

SZLAK NIEBIESKI KRZEMIONEK OPATOWSKICH — BIELOWA — SĘDEK
Jest to szlak górski. Po drodze do pokonania znaczniejsze wzniesienia: G. Kiełków 450 m , G. Zamczysko pod Koźlem 420 m , G. Włochy 427 m , G. Stołowa 423 m , G. Sikorza 353 m , G. Otrocz 371 m i Telegraf 406 m .
Szlak turystyczny prowadzi z Łagowa w kierunku pd.-zach. przez wsie BIELOWA i SĘDEK, położone w Górach Cisowskich, Orłowiń-skich ograniczających od pd. Dolinę Kielecko-Łagowską.
Przez górę Kamionki dochodzimy do osady Kozieł.
Przez G. Kiełków dochodzimy do polany WOJTECZKI, gdzie przed kilkunastu laty istniała mała wioska tej nazwy, przeniesiona w inne oko­lice dla dobra lasów. Następnym celem wędrówki jest G. ZAMCZYSKO pod Koźlem, skąd roztacza się malowniczy widok na kotlinę Widełek i otaczające ją góry. Legenda mówi, że na G. Zamczysko stał kiedyś zamek. Starzy ludzie pamiętają podobno jego podziemia, zamknięte żelaznymi drzwiami. Ładnie położona wieś WIDEŁKI jest znana z wy­stępowania tutaj skał magmowych, mianowicie diabazów, odkrytych przez geologów przed kilkudziesięciu laty. We wsi jest przystanek auto­busów PKS linii Kielce — Widełki oraz w miejscowej szkole schronisko młodzieżowe czynne w lipcu i sierpniu.
Z Widełek można zrobić wycieczkę na sąsiednie wzniesienie, G. ZAM­CZYSKO 425 m , położone na pn. od wsi. Od strony zach. wzniesienia prowadzi wygodna droga do Makoszyna przy drodze z Kielc do Łagowa.
G. Zamczysko jest rezerwatem leśnym z drzewostanem mieszanym jodła, buk, klon, grab, dąb obejmującym 12,96 ha powierzchni. Rezer­wat stanowi uzupełnienie Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
Szlak przecinają w kilku miejscach doliny poprzeczne rzek: Belnianki k. Daleszyc, Warkocza’ pod Niestachowem, Lubrzanki k. Mójczy. Duże odcinki szlaku prowadzą przez ładne lasy. Teren jest mało uczęszczany przez turystów, choć należy do ciekawszych. Jest on słabo zagospodarowany. Na całej długości brak jest schronisk. Większym ośrodkiem, gdzie można wypocząć i zaopatrzyć się w żywność, są Daleszyce.
Kto nie zamierza wędrować dalej wyznaczonym szlakiem do Dale­szyc, ma w odległości 3 km we wsi MAKOSZYN przyst. autobusowy przy drodze Kielce — Opatów.
Na wyniosłości wśród lasów leży ładna wieś CISÓW, zawdzięczająca swą nazwę drzewostanom cisowym Taxus baccata , dziś już doszczętnie wyniszczonym. W Cisowie znajduje się zabytkowy kościół z wieżą nad wejściem, założony, jak głosi napis na marmurowej tablicy wewnątrz, przez Andrzeja Stanisława Załuskiego w 1758 r. W XV w. wieś Cisów należała do niejakiego Przedbora z Koniecpola. W r. 1701 mieszkał tu słynny autor Pamiętników Jan Chryzostom z Gosławic — Pasek, którego rodzice posiadali niedaleko położone Bieliny.
W 1. 1863—64 Cisów był ośrodkiem działań powstańczych. Miał tu kwaterę generał Bosak.
DALESZYCE — dziś osada, dawniej miasto, położone na starym trakcie nad rz. Belnianką, w obszernej dolinie, są wymienione już w r. 1220, kiedy to Iwo Odrowąż założył tu pierwszy kościół. Samo mia­steczko ma przewagę budowli drewnianych. Na dawnym obszernym rynku założono obecnie zieleńce.
Niszczone wiele razy przez pożary, Daleszyce są pozbawione zabytków. Dawny kościół został gruntownie przebudowany i zatracił pierwotne swe cechy.
W ostatnich latach wybudowano tu nowoczesny murowany budynek szkoły podstawowej. W osadzie jest gospoda, apteka, ośrodek zdrowia, poczta oraz przyst. PKS.
Na pd. od Daleszyc, w pobliżu traktu do Cisowa leżą rozlegle torfo­wiska, tzw. Białe Ługi, skąd bierze część swych wód rz. Czarna — do­pływ Wisły i strumienie zasilające Belniankę, dopływ Czarnej Nidy. Na tym terenie utworzono rezerwat leśno-torfowiskowy o powierzchni 408,44 ha. Obszar ten stanowi nieckę, stąd znaczne zabagnienie. Zazna­cza się tutaj wyraźnie przejście runa leśnego kserofitycznego przez ba­gienne do zespołu roślinności czysto torfowiskowej. Z roślin gatunkowo chronionych występuje tu rosiczka.
Najbliższe przyst. PKS: Słopiec na linii Kielce — Daleszyce — Widełki stąd pieszo 6 km lub Wymysłów 1 km .

Na rzece Belniance przy drodze z Daleszyc do Kielc, w Słopcu i Bor­kowie, znajdują się resztki stawów, w których spiętrzano wody dla celów przemysłowych. Pozostały tu ślady tam, żużel hutniczy i kilka murowa­nych budynków fabrycznych.
Z Daleszyc wędrujemy drogą w kierunku pn.-zach. do wsi BRZE-CHÓW, stąd zaś kierujemy się ku zach. na szczyt lesistej Góry Sikorzej 359 m . Dalej znaki prowadzą po stromym zboczu w dolinę rz. Warkocz, dopływu Lubrzanki. Wzdłuż tej doliny leży duża wieś NIESTACHÓW. Szlak przecina ulicę wsi i prowadzi ku pn. zach. na Górę Otrocz 371 m , jedno z najwięcej widocznych wzniesień pd. pasma Gór Świętokrzyskich. Ostry, zalesiony grzbiet Otrocza ciągnie się w kierunku z pd. wsch. na pn. zach.
Leśną drożyną schodzimy w dolinę rz. Lubrzanki i przekraczamy ją obok młyna. Stąd wspinamy się na bezleśne wzniesienie 321 m , zwane Górą Zalasną, by rozejrzeć się po okolicy. Można tu obejrzeć cały prze­krój serii dolnego kambru od łupków przez piaskowce do szarogłazów. Lubrzanka przecina tutaj w poprzek pd. pasmo Gór Świętokrzyskich. Z drugiej strony wzniesień ciągnie się z pn. na pd. wieś MÓJCZA.
Po przecięciu ulicy tej wsi udajemy się ku zach., przekraczamy drogę Daleszyce — Kielce i wspinamy się na najwyższe wzniesienie w tej okolicy górę Telegraf 406 m . U szczytu znajdują się niewielkie rumowiska kwarcytowe, zaś na zboczu od strony pn. w opuszczonym kamienioło­mie można zobaczyć warstwy białego piaskowca kwarcowego stromo zapadające ku pn., należące do ordowiku.
Z Telegrafu roztacza się piękny widok na Kielce i część Gór Świę­tokrzyskich.
U stóp Telegrafu leży przedmieście Kielc — KAWETCZYZNA, skąd łatwo dojechać autobusem MPK do śródmieścia 3 km .

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.