Ziemia Sądecka, zwana także Sądecczyzną, stanowi odrębną je­dnostkę etnograficzną i historyczno-geograficzną. Obszar jej o po­wierzchni ponad 2200 km2 leży na terenie „województwa nowosą­deckiego. Nowy Sącz, będący stolicą Ziemi Sądeckiej, jest równo­cześnie siedzibą władz wojewódzkich. Na południu Sądecczyzna dochodzi do granicy państwa, głównego grzbietu pasma Radziejowej i stoków Gorców nachylonych ku dolinie Kamienicy. Zachodnią rubież Sądecczyzny wyznaczają wierzchołki Gorca i Mogielnicy. Zasięg północny pokrywa się w zasadzie z granicami administracyj­nymi województwa, nieznacznie tylko je przekraczając w okolicy Czchowa. Wschodnia granica Ziemi Sądeckiej biegnie grzbietami Beskidu Niskiego, położonymi na wschód od rzeki Białej. W opisach umieszczonych w naszej książce nie będziemy sięgać zbyt daleką w zachodnie połacie Sądecczyzny, nie jest bowiem to celowe ze względów przyrodniczych. Jako zachodnią granicę przyj­mujemy linię biegnącą od Kamienicy do Łososiny Gófnej. Linia ta w przybliżeniu pokrywa się z zachodnią granicą tzw. Podokręgu Są­deckiego, tj. jednostki geobotanicznej wyróżnionej na podstawie pewnych charakterystycznych właściwości szaty roślinnej. Przyj­mując tę, a nie inną linię graniczną, nie popełniamy większego błę­du, pojęcie bowiem Sądecczyzny kształtowało się w ciągu wielu wie­ków, a jej granice wielokrotnie się zmieniały. Był nawet taki okres w dziejach Sądecczyzny, gdy należała do niej cała Ziemia Nowotar­ska, a także tereny Spiszu leżące teraz w granicach Słowacji. Ziemia Sądecka doczekała się bogatego piśmiennictwa sławią­cego uroki jej krajobrazów, przyrody, zabytków i folkloru. Opiewa-ją ją albumy fotograficzne: Ziemia Sądecka, Brzegami Popradu,Beskid Sądecki, a także bogato ilustrowana monografia literacka Pieniny i Ziemia Sądecka. Turyści mogą korzystać z doskonałego przewodnika W. Krygowskiego Beskidy, Makowski – Wyspowy – Sądecki — Pogórze Rożnowskie i Ciężkowickie i map turystycznych Beskid Sądecki, Beskid i Beskid Niski. Wiele cennych informacji można znaleźć w ambitnym Roczniku Sądeckim, którego szpalty zapełnione są w większości przez miejscowych entuzjastów nauki. Ziemię Sądecką charakteryzuje różnorodność warunków klima­tycznych, te zaś zależą przede wszystkim od położenia terenu nad poziomem morza. Wielkie znaczenie dla lokalnego klimatu ma także południkowy układ dolin Dunajca, Popradu i Białej, umożliwiający dopływ ciepłych mas powietrza z południa. Różnice wysokości względnej są tu dość znaczne i sięgają prawie 1000 m, co sprawia, że temperatura na najniższym i najwyższym punkcie terenu może różnić się o kilka stopni. Podczas gdy w Tęgoborzu, położonym na wysokości 272 m n.p.m., średnia roczna temperatura wynosi 8,3°, to w Nowym Sączu 301 m n.p.m. – 7,8°, w Żegiestowie 440 m n.p.m. – 6,3°, w Krynicy 604 m n.p.m. – 5,9°, a w szczytowych partiach Beskidu Sądeckiego waha się ok. 4,0°C. W związku ze zróżnicowaniem warunków klimatycznych klima­tolodzy wyróżniają w Karpatach kilka pięter klimatycz­nych. W Beskidzie Sądeckim i Beskidzie Wyspowym do wyso­kości ok. 500-750 m występuje piętro umiarkowanie ciepłe, w pa­sie 750-1100 m n.p.m. rozciąga się piętro umiarkowanie chłodne, a na większych wysokościach tylko w Beskidzie Sądeckim – piętro chłodne. Najcieplejszym miesiącem na Sądecczyźnie jest lipiec. Średnie temperatury w niższych częściach terenu wahają się wtedy w gra­nicach 15-18°C. Powyżej 900 m n.p.m. nie zdarza się już jednak ani jeden dzień z temperaturą ponad 15 C. Najniższe temperatury występują na przełomie stycznia i lutego. Wiosna zaczyna się w do­linach 11-15 dni wcześniej niż w górnych partiach Beskidów. Po­czątek lata przypada w dolinie Popradu na I dekadę czerwca, ale w Krynicy dopiero na III dekadę tego miesiąca. Zima rozpoczyna się w Kotlinie Sądeckiej w I dekadzie grudnia, a kończy ok. 86 dni później. Obok termiki nie mniej ważnym czynnikiem klimatycznym jest ilość opadów, które wykazują wyraźną zależność od wysokości n.p.m. W skali rocznej najwyższe opady występują w górnym pię­trze Beskidu Sądeckiego, gdzie dochodzą do 1400 mm. Najniższe opady przypadają na Kotlinę Sądecką i kilka regionów osłoniętych od zachodu górami, w wyniku czego pozostają one w tzw. cieniu opadowym. W Nowym Sączu spada przeciętnie w ciągu roku 726 mm opadu, w Łukowicy 673 mm, Limanowej 789 mm, Piwnicznej 833 mm, Muszynie 710 mm, Krynicy 894 mm i Łabowej 1113 mm. Naj­większa ilość opadów przypada na miesiące letnie, tj. czerwiec i li­piec. Wiosną opadów jest mniej niż jesienią. Pierwsze opady śniegu pojawiają się w Kotlinie Sądeckiej w listopadzie, ostatnie w kwietniu. Pokrywa śnieżna zalega w Nowym Sączu 75 dni, w Limanowej ok. 90 dni, a w Krynicy 115 dni. Najgrubsza warstwa śniegu zdarza się najczęściej w III dekadzie stycznia i w lutym. Mówiąc o klimacie nie sposób nie wspomnieć o wiatrach, których kierunek w dużej mierze zależy od konfiguracji terenu. W Kotlinie Sądeckiej przeważają wiatry południowe 22%, znaczny jest także udział wiatrów wiejących z zachodu 19% i z północy 11%. Odmiennie przedstawia się to zagadnienie w Krynicy, oto­czonej z trzech stron stosunkowo wysokimi wzniesieniami. Dzięki takiemu ukształtowaniu terenu Krynica ma dużo dni bezwietrznych 28%. Bardzo osobliwym lokalnym zjawiskiem w dolinie Popradu pomiędzy Piwniczną a Starym Sączem jest wiatr o charakterze fenowym, zwany wiatrem ryterskim. Najczęściej wieje on w porze jesienno-zimowej, rzadziej w lecie. Siła tego wiatru nie­rzadko dochodzi do 20 m/s przeszło 70 km/h, a z reguły przekracza 10 m/s. Aby osłabić jego działanie, koło Barcic i Starego Sącza za­sadzono w poprzek doliny Popradu pasy leśne.