Miejscowość Święta Katarzyna

Miejscowość Święta Katarzyna

Na tym pustkowiu, jak można wyczytać w starej kronice z 1 poł. XV w., ok. 1399 r. sławny rycerz polski, Wacławek osiadł wśród lasów pod Łysicą jako pustelnik i wybudował tu kościół z wieżą. Za czasów Kazimierza Jagiellończyka bp krakowski, Jan z Rzeszowa, do kościoła tego przybudował klasztor w 1. 1476—78, a w r. 1480 osadził tu ber­nardynów.
Kilkakrotne pożary (w r. 1534 i 1847) zniszczyły bibliotekę oraz archi­wum.
W 1633 r. wybudowana została część klasztoru przed kościołem, od strony drogi. Urządzono tu w czworobok zamknięty mały krużganek, czyli tzw. obchody.
Od 1815 r. jest tu klasztor bernardynek. Do najstarszych pamiątek należą epitafia Macieja Radomskiego z 1625 r. i Krzysztofa z Bronowie Broniowskiego.

Pierwszą drogę prowadzącą przez zarośla i skały zbudowali miejscowi bernardyni wkrótce po osiedleniu się w tym pustkowiu. Droga prowa­dziła ku Kielcom oraz do pobliskiego Bodzentyna.
Po „odkryciu” Gór Świętokrzyskich jako terenu wycieczkowego przez Aleksandra Janowskiego w 1910 r. założono we wsi Święta Katarzyna pierwsze schronisko turystyczne Polskiego Towarzystwa Krajoznaw­czego. Pierwszym przewodnikiem przez Łysogóry był mieszkaniec tej wsi, Janicki. Wspomnienia tych wycieczek można znaleźć w rocznikach Ziemi.
W 1928—-29 r. wybudowano drogę bitą z Górna przez Świętą Kata­rzynę do Bodzentyna.
We wsi są dwa przyst. PKS: na linii Kielce — Bodzentyn — Skar­żysko-Kamienna — jeden, przy wylocie drogi do schroniska — drugi, poniżej klasztoru. Samochody parkują obok schroniska PTTK oraz poniżej przyst. PKS.
Dom Wycieczkowy PTTK im. Aleksandra Janowskiego został oddany do użytku w 1957 r. Ma on nowoczesne urządzenia, 130 miejsc nocleg, stałych oraz 56 dodatkowych w sezonie letnim. PTTK prowadzi tutaj również st. tur. i domki campingowe.
Przy drodze do schroniska jest Leśnictwo, gdzie można zasięgnąć informacji dotyczących zwiedzania Świętokrzyskiego Parku Narodo­wego. Przy głównej drodze naprzeciw lasu jest czynny kiosk spożywczy, a niżej w sezonie letnim stoisko Spółdzielni Mleczarskiej „Radostowa” w Kielcach. Jeszcze niżej jest zdrój dający wodę, doprowadzaną tutaj ze źródła św. Franciszka. Poniżej klasztoru w drewnianym domu mieści się poczta i telefon, dalej stacja benzynowa, kiosk „Ruchu”, gospoda i wiejski sklep spożywczy. W dolnej części wsi, po zach. stronie drogi, wznosi się okazały nowy budynek szkoły podstawowej, gdzie też mieści się schronisko młodzieżowe. Obok jest punkt biblioteczny niedawno zorganizowany oraz siedziba Gromadzkiej Rady Narodowej.
Na skraju lasu stoi murowana kapliczka kryta gontowym dachem. Wewnątrz po prawej stronie widać na wapnie podpis Stefana Żerom­skiego z datą 1882 r.
Obok kapliczki rośnie ładny okaz modrzewia polskiego (Larix polonica Racib.). Tutaj też widać mogiłę powstańca z 1863 r. W głębi lasu, pod
rozłożystym bukiem zostało urządzone miejsce dla odpoczynku turystów. Wygodna ścieżka prowadzi stąd do źródła Św. Franciszka, położonego malowniczo wśród lasów na niewielkiej polanie. Źródło ujęto w kamienne obramowanie o kilku stopniach. W lustrze wody odbijają się jodły, ota­czające polanę. Co pewien czas z dna wydobywają się bańki gazów. Ludność okoliczna przypisuje tej wodzie własności lecznicze. Ma ona doskonały smak i stałą temperaturę przez cały rok. Ze zbiornika woda odpływa podziemną rynną, m. in. do Domu Wycieczkowego PTTK oraz do zdrojów ulicznych. Powyżej źródła stoi drewniana kapliczka, wykonana przez miejscowych cieśli, a niżej pomnik Stefana Żeromskiego. W czasie pobytu w Świętej Katarzynie, gdy czas na to pozwala, można odwiedzić Polanę Langiewicza, położoną w pobliżu drogi prowadzącej przez las do wsi Woli Szczygiełkowej. Polana ta, dziś mocno zarośnięta, leży w odległości ok. 1,5 km od Świętej Katarzyny. W r. 1863 był tu obóz Langiewicza. O informacje najlepiej zwrócić się do miejscowych leśników.
SZLAK NIEBIESKI ŚWIĘTA KATARZYNA — GÓRA MIEJSKA

Jest to szlak górski. Przejście nim daje możność poznania części Świę­tokrzyskiego Parku Narodowego, położonej w Dolinie Wilkowskiej, zwiedzenia Góry Miejskiej oraz Bodzentyna.
Szlak rozpoczyna się w Świętej Katarzynie poniżej źródła św. Fran­ciszka, przy pomniku St. Żeromskiego i biegnie ścieżką leśną w poprzek Doliny Wilkowskiej, przecina tor kolejki leśnej Zagnańsk — Święty Krzyż, a następnie wspina się na Górę Miejską, należącą do Grzbietu Klo­nowskiego.
Góra Miejska wznosi się do 423 m npm. Można do niej dojść od strony Świętej Katarzyny również wygodną drogą prowadzącą przez wieś Wzorki do Bodzentyna. Na dużym odcinku tej drogi mamy możność oglądania Łysicy od strony pn. Z drogi bodzentyńskiej obok leśniczówki i małego osiedla Podgórze należy zejść na prawo i iść pd. zboczem Góry Miejskiej do wymienionego szlaku turystycznego. Mamy tu możność

oglądania pięknego lasu mieszanego, w którym jest nieco starych dę­bów. Góra Miejska jest częścią Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
U szczytu wzniesienia od strony pd.-zach. znajdują się malownicze skałki szarego piaskowca dolnodewońskiego w postaci dużych bloków wystających ponad 1 m nad powierzchnię otoczenia.
Wymienione urwisko skaln.e należy do nielicznych odsłonięć dolnego dewonu w tej części Grzbietu Klonowskiego.
Ku wsch. od wymienionych skałek leży drugi wierzchołek Góry Miej­skiej. Z poręb leśnych położonych od strony pd. roztaczają się rozległe widoki na grzbiet Łysogór z Łysicą na przedzie. Na wsch. krańcu widać zabudowania Świętego Krzyża. Bliżej leży zalesiona, piękna Dolina Wilkowska. Na zboczu Góry Miejskiej rozłożyła się wioska Celiny, a dalej Dąbrowa Dolna i Górna. Z pn. strony rozsiadł się stary Bodzentyn.
Po drodze do miasteczka idziemy początkowo po zwietrzelinach sta­rych skał, a niżej wkraczamy na teren przykryty grubą warstwą lessu, w którym wody wyżłobiły malownicze wąwozy. Można tu odnaleźć resztki żużla żelaznego, świadczące o istnieniu dawnych pieców hutni­czych.
Z Miejskiej Góry można również zejść w kierunku zach. obok leśni­czówki, przejść drogę i udać się na leżącą po drugiej stronie przełęczy G. STAWIANĄ czyli PSARSKĄ. Po drodze piękny widok na lessowe pogórze. Pod lasem, w opuszczonym kamieniołomie, odkrywka pias­kowców dolnodewońskich.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.