Województwo białostockie znajduje się w płn.-wsch. części kraju. Zajmuje 10.053 km, liczy ponad 630 tys. mieszkańców. Sąsiaduje na północy z woj. suwalskim, na zachodzie i pn. zach. z łomżyńskim granica przeważnie przebiega rzeką Biebrzą , na południu z siedleckim i bialskopodlaskim, od których oddzielone jest rzeką Bug, na wschodzie z Białoruską SRR granica państwowa .
Województwo białostockie położone jest na Nizinie Północnopodlaskiej, która ukształtowała się w czasie ostatniego zlodowacenia środkowopolskiego. Na terenie obecnego województwa występują następujące jednostki krajobrazowe: Kotlina Biebrzańska, Wysoczyzną Białostocka, Równina Bielska z Puszczą Białowieską, Dolina Górnej Narwi, Wzgórza Sokolskie.Swoim obszarem wyróżnia się Wysoczyzną Białostocka zajmująca około 3.250 km’. Na północy przechodzi we Wzgórza Sokolskie, na pn. zach. w Kotlinę Biebrzańską, na pd. znajduje się Dolina Górnej Narwi i Równina Bielska. Występujące na Wysoczyźnie Białostockiej wały morenowe ciągną się wzdłuż rzeki Supraśli osiągając na pn. od Białegostoku 185 m n.p.m. Lence , 204 m w okolicy wsi Krynica, 214 — Góra św. Jana koło Królo-wego Mostu oraz 204 m. n.p.m. w okolicy Gródka. Duży obszar zajmuje Puszcza Knyszyńska — około 900 km2.
Wzgórza Sokolskie, których powierzchnia wynosi około 1.300 km8 osiągają największą kulminację na wsch. od Sokółki — 214 m n.p.m. zaś w tzw. „Karpackich Górach” na pd. od Sokółki — 229 m n.p.m.
Dolina Górnej Narwi, o pow. 480 km2, to szerokie obniżenie, którym Narew płynie w kierunku zachodnim. Dno rzeki jest zabagnione, tworzy ona liczne meandry. Pod Surażem Narew skręca na pn. przecinając kolejne linie postoju lodowca. Przyjmuje też kilka większych dopływów: Narewkę, Orlankę, Supraśl.
Równina Bielska to teren o pow. 2.800 km’. Na pn. od Bielska Podlaskiego występują drumliny i ozy, nad górnym Nurcem w okolicy Kleszczel formy marginalne stadium podlaskie i stadium Warty , wzgórza żwirowe w okolicy Klejnik. Na terenie Równiny rozciąga się Puszcza Białowieska, pozostałe obszary zajmują uprawy rolne. Wysoczyzną Drohicka — powierzchnia około 1.550 km2, położona między Nurcem a doliną Środkowego Bugu posiada rzeźbę zróżnicowaną. Wyróżnia się wzniesienie moreny czołowej w postaci Góry Uszeście koło Mielnika 204 m n.p.m. i wierzch stożka sandrowego koło Radzi-wiłłówki 210 m n.p.m. . Kotlina Biebrzańska o pow. 2.600 km2, długości 100 km i szerokości 10—20 km, pochodzi z okresu młodszego holocenu i składa się z za-torfionego, pokrytego łąkami dna kotliny z płynącą tam rzeką Biebrzą i piaszczystych tarasów 4—5 m z wydmami porośniętych lasami wznoszącymi się ponad dno doliny.
Województwo białostockie należy do najchłodniejszych w Polsce. Średnia temperatura roczna wynosi 7°C, wtedy gdy w Warszawie 7,8°C. Okres wegetacyjny jest krótszy o 10 dni. Podczas gdy w Warszawie średnia temperatura stycznia wynosi —2,9°, to w Białymstoku —4,1°. Średnia temperatura lipca jest w Białymstoku niższa tylko o 0,8°. Opady wynoszą 522 mm, w Warszawie 530 mm.Duże obszary bagien pokrytych łąkami, dwie puszcze, w tym Puszcza Białowieska z zachowanymi fragmentami lasów pierwotnych, wpływa na różnorodność rosnących tutaj roślin, krzewów i drzew. Dla ochrony przyrody utworzono w 1921 r. Białowieski Park Narodowy jako pierwszy w Polsce. Powstał Park Krajobrazowy, kilkanaście rezerwatów przyrody i liczne pomniki przyrody. Bogaty jest świat owadów, natomiast płazy i gady reprezentowane są w niewielkim tylko stopniu.
Świat zwierzęcy jest bardzo liczny i różnorodny. Obok przeważającej liczby gatunków szeroko rozprzestrzenionych jest wiele przedstawicieli gatunków występujących w północnej części kontynentu euroazjatyckiego, reprezentowane są też gatunki zachodnioeuropejskie i południowoeuropejskie. Szczególnie Puszcza Białowieska jest skupiskiem rzadkich zwierząt, spośród których wyróżnia się żyjący pod ścisłą kontrolą i fachową opieką żubr. Najliczniejszymi ssakami są kopytne: dzik, jeleń i sarna. Poza żubrem, wypuszczonym na wolność — od 1952 r. — i żyjącym stadami w Puszczy Białowieskiej, rzadki jest również łoś. Bardzo rzadkie są obecnie drapieżniki: wilki i gronostaje, częściej spotyka się łasicę, tchórza, borsuka, rysia i wydrę.Nieomal cały obszar woj. białostockiego znajduje się w dorzeczu Narwi. Rzeka ta bierze początek we wschodniej części Puszczy Białowieskiej należącej do ZSRR. Ogólna długość Narwi wynosi 479 km, przy czym odcinek poza granicami kraju liczy 53 km. Jest to rzeka typowo nizinna o leniwym biegu, średnim spadku 20 cm/km, która dopiero poniżej ujścia Biebrzy nieco przyspiesza. Na całej swojej długości Narew jest obecnie regulowana a zabagnioną dolinę, którą rzeka płynie, poddaje się zabiegom melioracyjnym. W pobliżu granicy, w okolicy wsi Siemianówka w trakcie budowy jest zalew na Narwi, którego powierzchnia wyniesie około 32 km2. Zbiornik ten będzie służył zarówno nawodnieniom, jak też celom turystycznym. Dorzecze Narwi zajmuje pow. 28.856 km*.
Następna rzeka — Supraśl jest prawym dopływem Narwi. Bierze początek w rejonie wsi Topolany, ujście znajduje się w pobliżu wsi Złotoria. Długość tej rzeki wynosi 94 km, przeciętny spadek 32 cm/km. Dorzecze zajmuje powierzchnię 1.795 km2. Rzeka posiada czystą wodę, wykorzystywana jest do celów wypoczynkowych. W Wasilkowie utworzony został sztuczny zbiornik wod-ny, powstał tam ośrodek sportów wodnych i kąpielisko. Projektowany jest zbiornik wodny koło wsi Nowodwor-ce, który zaopatrzy w wodę Białystok, a także będzie służył celom rekreacyjnym.
Rzeka Biebrza wypływa z okolic Nowego Dworu, uchodzi do Narwi pod wsią Wierciszewo w pobliżu Wizny. Długość jej wynosi 164 km, powierzchnia dorzecza 7.062 km1. Wody Biebrzy bogate są w ryby, szczególną atrakcję dla wędkarzy stanowią ogromne nieraz sumy. Rzeka ma niezwykle mały przeciętny spadek wynoszący 17 cm/km. Bagna i lasy biebrzańskie nie są poddawane zabiegom melioracyjnym, stąd też znajduje się tutaj duża ilość ptactwa i zwierząt, występują m.in. bobry.
Znaczenie gospodarcze i turystyczne posiadają również rzeka Nurzec dopływ Bugu oraz Narewka dopływ Narwi — wypływająca z radzieckiej części Puszczy Białowieskiej.
Rzeka Bug na stosunkowo krótkim odcinku styka się z terenem woj. białostockiego. Region nadbużański jest obszarem o dużej atrakcyjności turystycznej.
Na terenie woj. białostockiego brak jezior. Duży zbiornik wodny o pow. około 400 ha na rzece Nereśli w pobliżu Knyszyna, nazywany Jeziorem Zygmunta Augusta, jest stawem.