Sieraków

Sieraków

Miasto położone na tarasie doliny Warty, przy ujściu do niej Potoku Jaroszewskiego. Centrum miasta leży na lewym brzegu rzeki, na prawym natomiast – na wydmach, na skraju Puszczy Noteckiej – znajduje się przedmieście Piaski. 5200 mieszkańców. Siedziba Urzędu Miasta i Gminy woj. poznańskie.
Początki Sierakowa sięgają zamierzchłych czasów. Znaleziska archeologiczne wskazują na istnienie tutaj osady już w epoce kamiennej. Na Warcie koło Sierakowa znajdował się bród, przez który przebiegała droga handlowa z Poznania na Pomorze. Przy brodzie powstał najprawdopodobniej gród wczesnośredniowieczny położony na tzw. wyspie zamkowej, gdzie później zbudowano zamek. W XIII w. przez Sieraków przechodził szlak handlowy łączący Poznań z Drezdenkiem, Santokiem i dalej ze Szczecinem. Nazwa miasta pochodzi od imienia jego dawnego właściciela Sieraka słowo pochodzenia starosłowiańskiego, oznaczające biedaka, sierotę. Stąd Syrakowo 1388, Sierakowo 1397, Sieraków od 1580 r.. Prawa miejskie nadane w końcu XIV w. przez Kazimierza Wielkiego. Pierwszymi właścicielami miasta byli Nałęczowie część rodu, która tutaj osiadła przyjęła nazwisko Sierakowskich. W XIV w. powstał zamek, przez rzekę przerzucono most, istniał już kościół. W 1416 r. Władysław Jagiełło odnowił przywilej lokacyjny na prośbę Dobrogosta, ówczesnego właściciela miasta. W XV w. powstała szkoła parafialna, której absolwenci wędrowali po dalsze nauki nawet do Krakowa. W 1450 r. Sieraków przeszedł w ręce wojewody poznańskiego Łukasza Górki. Jego następca – biskup poznański Uriel Górka – zbudował szpital i kościół pod wezwaniem św. Ducha. W XV w. powstała tu królewska komora celna, jedna z pięciu w Wielkopolsce, mająca prawo.poboru cła od kupców zagranicznych. Później nabył miasto 1591 – wraz z dobrami 14 wsi – kasztelan rogoziński, późniejszy wojewoda poznański, Piotr Opaliński. Okres panowania Opalińskich należy do szczególnie pomyślnych w dziejach miasta. Rozpoczętą przez Piotra Opalińskiego budowę kościoła bernardyńskiego skończył jego syn Krzysztof, który obdarzył miasto licznymi przywilejami. W połowie XVII w. istniały tutaj drukarnia oraz teatr, a w 1649 r. zostało otwarte gimnazjum, z którym współpracował wybitny pedagog czeski Jan Amos Komeński. W Sierakowie Krzysztof Opaliński napisał Satyry albo przestrogi dla naprawy rządu i obyczajów w Polsce należące, które zapewniły mu sławę literacką. W 1658 r. już po śmierci Krzysztofa odwiedził miasto król Jan Kazimierz. Przedostatnią dziedziczką Sierakowa z rodu Opalińskich była Katarzyna, żona Stanisława Leszczyńskiego. Córka Leszczyńskiego Maria wniosła miasto w wianie królowi francuskiemu Ludwikowi XV. W 1752 r. kolejnym właścicielem Sierakowa został Henryk Bruhl – minister króla Augusta III. W XVIII w. miasto liczyło ok. 1200 mieszkańców. W końcu tego wieku właścicielem Sierakowa został Łukasz Bniński.
W 1793 r. Sieraków był jednym z dwu miast z Wielkopolsce z Kargowa, gdzie wkraczające po drugim rozbiorze Polski wojsko pruskie napotkało zbrojny opór. Szalejący -w 1817 r. pożar prawie zupełnie zniszczył wszelkie zabudowania. Miasto w tym czasie po raz ostatni zmieniło właściciela, przechodząc w ręce króla

pruskiego. W 1829 r. założono stadninę koni. Wiek XIX był okresem intensywnej akcji germanizacyjnej. Akcja ta nie przyniosła spodziewanego przez Niemców rezultatu i choć powstanie w 1848 r. zostało stłumione, w 1918 r. uformował się w Sierakowie oddział powstańczy, który przy pomocy powstańców z Pniew i Szamotuł oswobodził miasto i brał udział w walkach pod Kolnem i Zatomiem. Z chwilą pobudowania głównych linii kolejowych z pominięciem Sierakowa, upadła jego rola jako ośrodka handlowego. Słaby przemysł cegielnie, wapienniki nie wywarł większego wpływu na oblicze miasta. W latach międzywojennych Sieraków zaczął coraz bardziej odgrywać rolę ośrodka wczasowego. W czasie II wojny światowej znajdował się tu inspektorat AK, obejmujący swym zasięgiem pn.-zach. Wielkopolskę.Obecnie Sieraków jest najbardziej znaną miejscowością wczasową Wielkopolski. Powstały po 1960 r. ośrodek wczasowy nad Jez. Jaroszewskim posiada restaurację, parking, kemping międzynarodowy, pole namiotowe oraz piękną plażę. Na jego zapleczu powstało miasteczko domków wczasowych, liczące obecnie ok. 200 obiektów. Ośrodek jest we władaniu Ośrodka Sportu i Rekreacji w Poznaniu, natomiast większość domków pobudowały dla swoich pracowników rozmaite przedsiębiorstwa, głównie z Poznania. Na porośniętym lasem wzgórzu na pn.-wsch. brzegu Jez. Jaroszewskiego, rozłożył się – powstały w latach trzydziestych i później rozbudowany – ośrodek wyszkolenia sportowego, administrowany obecnie przez Zarząd Główny TKKF w Warszawie jako ośrodek wczasów rekreacyj-no-sportowych. Posiada on własną plażę oraz pełne zaplecze noclegowe i gospodarcze, dysponując ok. 400 miejscami. W sąsiedztwie stacji kolejowej znajduje się ośrodek wczasów wagonowych, przeznaczony dla ok. 500 osób, do którego przyjeżdżają na wypoczynek kolejarze z całego kraju. Ośrodek ten posiada własną plażę nad Jez. Lutomskim.
Obok centrum wczasowego Pojezierza, Sieraków jest również ośrodkiem przemysłowym. Przy stacji kolejowej położone są nowoczesne hale Huty Szkła. Tartak i stolarnia produkują tarcicę i stolarkę budowlaną dla potrzeb budownictwa. Dla budownictwa pracuje również miejscowa cegielnia. Odzież produkuje spółdzielnia dziewiarska „Modex”, zakład przetwórczy „Las” – wyroby z drewna. Na użytek lokalny pracuje młyn i mleczarnia. Dużo’ popularności przysparza miastu Państwowe Stado Ogierów. W Sierakowie znajduje się szkoła podstawowa, Szkoła Rolnicza oraz – jedyne w kraju – Państwowe Technikum Rybackie, kształcące techników rybactwa śródlądowego.

Both comments and pings are currently closed.

Comments are closed.